Της Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)
Η δύναμη της σκέψης είναι καθοριστική για την ποιότητα της ζωής μας: με τις σκέψεις που κάνουμε καθορίζεται το πώς ερμηνεύουμε τα γεγονότα που μας συμβαίνουν, το πώς αισθανόμαστε και το πώς επιλέγουμε να αντιδράσουμε.
Οι σκέψεις είναι επίσης αυτές που μας δίνουν έναν μεγάλο βαθμό ελευθερίας και ελέγχου των πραγμάτων: ακόμα και αν οι καταστάσεις είναι τέτοιες που δεν μπορούμε να τις αλλάξουμε, ωστόσο έχουμε τη δύναμη να ορίσουμε το πώς εμείς επιθυμούμε να αντιδράσουμε (θετικά ή αρνητικά, αισιόδοξα ή απαισιόδοξα, εποικοδομητικά ή καταστροφικά).
Παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι δε συνειδητοποιούν τη δύναμη των σκέψεών τους και πέφτουν στην παγίδα των αρνητικών σκέψεων, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται οι ίδιοι και οι γύρω τους. Έχω εντοπίσει 9 είδη αρνητικών σκέψεων οι οποίες ταλαιπωρούν πολύ κόσμο και είναι υπεύθυνες για το ότι οι άνθρωποι που τις κάνουν βλέπουν τους γύρω τους να ενοχλούνται και να απομακρύνονται.
«Πρέπει να είμαι όπως με επιθυμούν και με φαντάζονται οι άλλοι».
Προσπαθείτε να είστε το άτομο που επιθυμούν οι γονείς σας; Ο/η σύζυγος ή ο/η σύντροφός σας; Προσπαθείτε να ζήσετε για να ‘αποδείξετε κάτι’ σε φίλους, γνωστούς, συνεργάτες; Επιθυμείτε να εντυπωσιάσετε τους άλλους; Θέλετε να δείξετε μια ατσαλάκωτη εικόνα του εαυτού σας για να πάρετε τον έπαινο των άλλων; Αν ναι, τότε έχετε πιαστεί στην παγίδα της αρνητικής σκέψης που δείχνει ότι έχετε χάσει την αυτοεκτίμησή σας, τη μοναδικότητά σας και ένα κομματάκι του εαυτού σας. Το σημαντικό δώρο της ζωής είναι ότι είστε ένα μοναδικό άτομο, ο εαυτός σας, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του. Ποιες είναι οι δικές σας επιθυμίες, οι στόχοι, οι αξίες σας, τα πράγματα που σας ‘γεμίζουν’; Απαντήστε ειλικρινά την προηγούμενη ερώτηση και αρχίστε να ζείτε τη ζωή σας με βάση το τι επιθυμείτε εσείς, και όχι με βάση το τι θέλουν οι άλλοι από εσάς.
«Δεν μου αρέσει κάποιο άτομο επειδή δεν είναι σαν κι εμένα».
Θυμηθείτε, κανείς δεν είναι σαν κάποιον άλλον! Γονείς που λένε για τα παιδιά τους «μα πρέπει να διορθώσει αυτό ή εκείνο, δεν είναι σαν εμένα», σύζυγοι που θυμώνουν με τον/τη σύζυγό τους επειδή είναι διαφορετικοί το μόνο που καταφέρνουν είναι να προσθέτουν εκνευρισμό και άγχος στη ζωή τους, ενώ παράλληλα υπονομεύουν ή ακόμα και καταστρέφουν τις σχέσεις τους. Δεχτείτε τους άλλους με τα ελαττώματά τους (όπως σας δέχονται και αυτοί!). Αν θέλετε να γίνει κάτι διαφορετικό, να θυμάστε ότι δεν έχετε τη δύναμη να αλλάξετε τους άλλους, έχετε όμως τη δύναμη να αλλάξετε τις δικές σας αντιδράσεις απέναντι σε πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις, κάτι που τελικά θα φέρει αλλαγή.
«Οι άλλοι είναι πιο τυχεροί από εμένα».
Αυτό είναι μια μορφή συγκαλυμμένης ζήλειας και μείωσης του εαυτού. Όταν κανείς ξεκινά να συγκρίνει τον εαυτό του με άλλους, πέφτει στην παγίδα να βλέπει μόνο τα καλά της κατάστασης του άλλου και μόνο τα αρνητικά της δικής του θέσης. Αυτό όμως είναι μια προκατηλειμένη και εντελώς λανθασμένη εκτίμηση. Στη ζωή καθένας έχει τις τυχερές και άτυχες στιγμές του, καθένας έχει τα ζητήματα που τον απασχολούν, αλλά δε φαίνονται απαραιτήτως. Το να θεωρείτε ότι οι άλλοι είναι πιο τυχεροί ή σε καλύτερη θέση από εσάς το μόνο που σας προσφέρει είναι να δημιουργείτε ένα τείχος ανάμεσα σε εσάς και το άλλο άτομο και να μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.
«Σε εμένα τυχαίνουν όλα τα στραβά και ανάποδα».
Πράγματι, μπορεί να σας έχουν συμβεί πολλά στραβά και ανάποδα, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι έχετε κάποια αποκλειστικότητα στα δύσκολα και ότι τίποτα άσχημο δε συμβαίνει σε κανέναν άλλον. Το να βλέπετε τη ζωή σας μέσα από ένα πρίσμα προσωπικής ατυχίας και αποτυχίας εκτός που σας προσδίδει μίζερη διάθεση και εκνευρισμό (ποιότητες που κανείς δεν επιθυμεί να έχουν οι άνθρωποι δίπλα του!) σαμποτάρει και την προσωπική σας πρόοδο και ευτυχία. Εξάλλου, είναι πολύ εγωκεντρική θέση να πιστεύει κανείς ότι όλα τα δύσκολα τυχαίνουν μόνο στον ίδιο, γιατί έτσι ακυρώνει την εμπειρία των άλλων που έχουν τις δικές τους δυσκολίες. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι δεν υπάρχει ένα απόλυτο μέτρο σύγκρισης για το τι είναι δύσκολο, ατυχές, ή προβληματικό (εδώ εξαιρούνται κάποια μεγάλα γεγονότα ζωής, πχ θάνατος, ασθένεια, πόλεμος) και ότι καθένας βιώνει τα προβλήματά του ως μοναδικά. Το να καλλιεργήσει κανείς αίσθηση ευγνωμοσύνης για όσα του πάνε καλά και για τα όμορφα στη ζωή του καθώς και το να υιοθετήσει θετική και αισιόδοξη στάση ζωής είναι ο καλύτερος τρόπος για να θωρακιστεί απέναντι στις αναπόφευκτες δυσκολίες.
«Για όσα άσχημα συμβαίνουν σε εμένα φταίει κάποιος άλλος».
Πράγματι, μπορεί και κάποιος άλλος να έχει ένα μεγαλύτερο ή μικρότερο μερτικό ευθύνης για τα άσχημα που συμβαίνουν σε εσάς. Μη ξεχνάτε όμως ότι και εσείς έχετε ευθύνη για τη ζωής σας και ό,τι σας συμβαίνει. Το να κατηγορείτε τους άλλους για όσα έκαναν ή δεν έκαναν και να τους θεωρείτε αποκλειστικά υπεύθυνους για τα δεινά στη δική σας ζωή όχι μόνο απομακρύνει τους ‘φταίχτες’ από κοντά σας, αλλά και άλλα φιλικά ή συγγενικά άτομα, που βλέπουν την αλήθεια και δε θα ήθελαν να βρεθούν στη θέση του κατηγορουμένου. Αξιολογήστε την κατάσταση που δε σας αρέσει, εντοπίστε ποιος και τι φταίει, αλλά μην αναλωθείτε σε γκρίνια και θρήνο. Πάρτε τα πράγματα στα χέρια σας και ξεκινήστε να κάνετε τις αλλαγές που επιθυμείτε για να έχετε τη ζωή που θέλετε. Έτσι όμως δε θα μπορείτε να κατηγορείτε κανέναν άλλον, παρά μόνο τον εαυτό σας!
«Δεν θα τον/την συγχωρήσω ποτέ».
O πόνος, ο θυμός, η χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι κακοί σύμβουλοι, όπως και ο φόβος της εγκατάλειψης. Οι άνθρωποι συχνά ταμπουρώνονται πίσω από τους φόβους τους και δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να αφεθεί, από το φόβο ότι οι άλλοι θα σταματήσουν να τον αγαπούν, θα τον εξαπατήσουν ή δε θα ενδιαφερθούν. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι συχνά δεν εμπιστεύονται τον εαυτό τους και τις δυνάμεις τους, οπότε ‘κλείνουν την πόρτα’ σε άλλους ανθρώπους και σε διαφορετικές εμπειρίες. Ακόμα και αν κανείς ζήσει εμπειρίες που του προξενούν πόνο, ωστόσο θα πρέπει να θυμάται ότι και αυτές του εμπλουτίζουν τη ζωή και του διδάσκουν κάτι.
«Έχω πολλή δουλειά και δεν έχω χρόνο για την οικογένεια και τους φίλους μου».
Δεν υπάρχει δε μπορώ, υπάρχει δε θέλω! Μη χάσετε τις προτεραιότητές σας, ακόμα και αν αντικειμενικά έχετε πολλές δουλειές και τρέχετε και δε φτάνετε. Εσείς ξέρετε πότε μπορείτε να βρείτε λίγο χρόνο, με κάποιον χρόνο, για να δώσετε ποιότητα στη ζωή σας διατηρώντας την επαφή με τα αγαπητά σας πρόσωπα και καλλιεργώντας τη σχέση σας. Συνήθως όταν κανείς λέει ότι δεν έχει χρόνο για την οικογένεια και τους φίλους του επίσης εννοεί ότι δεν έχει χρόνο ούτε για τον εαυτό του, κάτι που του χαλάει την ισορροπία στη ζωή του.
«Μερικά μικρά ψέματα εδώ κι εκεί δεν βλάπτουν κανέναν».
Και όμως, ακόμα και τα μικρά ψέματα βλάπτουν! Συνήθως τα μικροψέματα ανοίγουν τις πύλες για τα μεγαλύτερα ψέματα, γιατί κανείς εξοικειώνεται με τον να μην λέει την αλήθεια, να αποκρύπτει ορισμένα πράγματα, να διαστρεβλώνει ή να διανθίζει κάποια άλλα. Μερικές αλήθειες πονάνε, και εσάς τον ίδιο που τις παραδέχεστε για τον εαυτό σας ή τις λέτε σε κάποιον άλλον, αλλά, μακροπρόθεσμα το ψέμα πονάει πολύ περισσότερο. Όταν μάλιστα κανείς λέει ψέματα από συνήθεια, για όποιον λόγο και να το κάνει, στο τέλος αποκαλύπτεται και οι συνέπειες είναι αρνητικές για τον ίδιο και τις σχέσεις του.
«Είμαι αποτυχημένος/η».
Έχετε κι εσείς το μερτικό σας από λάθη, από μικρές ή μεγάλες αποτυχίες. Κάποια λάθη σας είναι σημαντικά, κάποια όχι. Εσείς ωστόσο συνεχίζεται να πιέζεται τον εαυτό σας, να τον κατηγορείτε για τα λάθη του, να αγχώνεστε και, κυρίως, να γκρινιάζετε και να μιζεριάζετε. Ποιος όμως θέλει δίπλα του έναν τέτοιον άνθρωπο; Αποδεχτείτε ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα, δεν είναι δυνατόν για κανέναν να είναι αλάνθαστος και παραδεχτείτε ότι η απόφαση που είχατε πάρει στο παρελθόν, πριν αποδειχτεί λανθασμένη, φαινόταν πολύ καλή (γι’ αυτό και την διαλέξατε!). Θυμηθείτε το «ό,τι έγινε έγινε», γυρίστε σελίδα και ξεκινήστε αισιόδοξα από την αρχή.
Πηγή: www.boro.gr
