Της Ευγενίας Κωστοπούλου
Τι
σχέση έχει η νέα, «εξωτική» και
αδιάβατη ακόμα για πολλούς, φυσική που ονομάζεται «κβαντική», με τον τρόπο
εκδήλωσης των γεγονότων στη ζωή μας;
Έχει απόλυτη σχέση.
Για την ακρίβεια πρόκειται για την επιστήμη που εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται η ύλη.
Και ο κόσμος μας είναι υλικός ως γνωστόν.
Όταν δε γνωρίζουμε τα κβαντικά μυστικά έχουμε την αυταπάτη ότι πορευόμαστε
εκτός ελέγχου. Τραπέζια, αυτοκίνητα, συνάνθρωποι, χαρές και δράματα απλώς
προσγειώνονται εξ ουρανού και μας επιβάλλονται. Είναι τα ρηξικέλευθα σκηνικά, τα κοστούμια, οι ηθοποιοί
και οι διάλογοι ενός ακατανόητου «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»…
Μόνο αυτό δε συμβαίνει όμως. Όσο βαθύτερα εισέρχεται κανείς στην κβαντική μελέτη των δομικών στοιχείων του σύμπαντος, τόσο καθαρότερα αντιλαμβάνεται ότι είναι συ-δημιουργός, συνέταιρος… με την πηγή της ενέργειας από την οποία όλα πηγάζουν ή αλλιώς, με το γνωστό σε όλους μας και χιλιοτραγουδισμένο «Θεό».
Προς μεγάλη μας έκπληξη, τα κυρίαρχα συμπεράσματα των επιστημόνων της κβαντομηχανικής τείνουν να ταυτιστούν με το περιβόητο «Ζητήστε και θα σας δοθεί» των Γραφών και των Πνευματικών Διδασκαλιών . Αυτό το εύληπτο μοντέλο «Ζητάω- λαμβάνω» που πρωτοσυστήθηκε στο ευρύ κοινό, κάπως επιφανειακά, από τη Rhonda Byrne και στο best-seller της “The Secret” αποτελεί τελικά τον τρόπο λειτουργίας του σύμπαντος. Και, ναι…., η νέα επιστήμη συνηγορεί στη νέα αντίληψη πως είμαστε όλοι ενωμένοι και πανίσχυροι σε μια ιδιοφυή διάδραση.
Ο
υλικός κόσμος… «κοψίδια»
Σε πρακτικό επίπεδο η κβαντική φυσική είναι η μελέτη των δομικών συστατικών του
σύμπαντος. Κι επειδή το κέντρο του σύμπαντος είναι ο άνθρωπος, αυτός αποτελεί και το πιο δόκιμο κβαντικό
πειραματόζωο. Αν θελήσουμε λοιπόν να
τον κάνουμε κβαντικά «κοψίδια», η πορεία της σκέψης μας θα είναι η ακόλουθη: Το
σώμα μας αποτελείται από κύτταρα, τα κύτταρα από μόρια, τα μόρια από άτομα. Τα
άτομα συντίθενται από υποατομικά σωματίδια, τα λεγόμενα «κβάντα». Αυτά τα
κβάντα δεν είναι, όπως θα περίμενε κανείς, υλικά. Δε μοιάζουν π.χ. με κόκκους
άμμου. Είναι μικρά, τσαχπίνικα πακετάκια ενέργειας. Είναι πιθανότητες ύπαρξης
και ταυτόχρονα πολλαπλές πιθανότητες ύπαρξης μαζί. (θα το εξηγήσουμε παρακάτω)
Από τέτοιες πιθανότητες, από τέτοια «κύματα» είμαστε φτιαγμένοι όλοι. Κι όχι
μόνο εμείς αλλά και τα δέντρα, τα ντουβάρια, οι μηχανές και οι θερμοσίφωνες. Το
μόνο που αλλάζει κατά περίπτωση είναι ο τρόπος με τον οποίο συσχετίζονται κάθε
φορά και συνάπτουν τελικά σχέσεις μεταξύ τους τα κβάντα.
Το πιο θαυμαστό όμως στοιχείο απ’ όλα είναι πως τα πακετάκια ενέργειας για τα οποία μιλάμε, τελούν υπό τις διαταγές μας. Καθώς τα παρατηρούμε πραγματοποιούν σχηματισμούς μπροστά μας σαν υπάκουοι στρατιώτες μιας θεότρελης παρέλασης που ονομάζεται ζωή. Αυτό στο οποίο κυρίως αποκρίνονται τα κβάντα είναι οι προσωπικές και οι συλλογικές μας σκέψεις.
Σα
σκηνές από ταινία…. προσεχώς.
Όλα όσα βλέπουμε γύρω μας λοιπόν, μπορούν να διασπαστούν και να ξαναδιασπαστούν έως ότου καταλήξουν να γίνουν ενεργειακά
θρύψαλα, δηλαδή κβάντα. Αυτά, τα υποατομικά σωματίδια, είναι τα θεμελιώδη υλικά
απ’ τα οποία αποτελείται ο κόσμος μας.
Κι από τι είναι φτιαγμένα με τη σειρά τους τα κβάντα; Αν πούμε ότι είναι φτιαγμένα από ενέργεια δε θα είμαστε ακριβείς. Τα κβάντα είναι ενέργεια. Άρα όλα τα υλικά σώματα που δομούνται από τα κβάντα, μηδέ του δικού μας εξαιρουμένου, δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά συγκεντρώσεις ενέργειας. Η υποατομική αυτή ενέργεια πλανάται υπό τύπον κυμάτων στο χώρο και στο χρόνο. Και μόνο όταν ασκήσουμε την τέχνη του παρατηρητή, όταν της δώσουμε σημασία και τη φορτίσουμε με τις προθέσεις, τις σκέψεις και τις πεποιθήσεις μας, αυτή καταλήγει να πάρει συγκεκριμένη θέση μέσα στο σύμπαν. Η παρατήρησή μας, το πνεύμα και το μυαλό μας μετατρέπουν την ενέργεια σε ύλη. Όταν μάλιστα αποσύρουμε το ενδιαφέρον μας, η ύλη, η οποία αποτελείται, όπως ήδη πολλές φορές είπαμε, αποτελείται από ενέργεια, ξαναμετατρέπεται σε κύματα, δηλαδή σε πιθανότητες. Κι αυτό είναι επιστημονικό δεδομένο πλέον. Κανένα υλικό αντικείμενο δεν είναι υλικό. Στην πραγματικότητα αποτελείται από δισεκατομμύρια πακετάκια ενέργειας που κινούνται ταχύτατα και μοιάζουν να αναβοσβήνουν, άλλοτε υπάρχοντας και άλλοτε εξαφανιζόμενα σε διάφορα σημεία του χωροχρόνου. Και δεν παραμένουν σταθερά σε ένα σημείο.
Το επόμενο ερώτημα που προκύπτει είναι: «Πώς λοιπόν μας δημιουργείται η αίσθηση ότι ένα αντικείμενο είναι συμπαγές τη στιγμή που η κβαντική φυσική αποδεικνύει ότι βρίσκεται στο παντού και στο πουθενά ως σκόρπιες πιθανότητες;» Ο καλύτερος τρόπος για να συλλάβει κανείς την απάντηση είναι η all time classic αναφορά στον κινηματογράφο. Όταν κανείς παρακολουθεί μία ταινία βλέπει π.χ. έναν άνθρωπο να διασχίζει την οθόνη. Αν όμως έχει τη δυνατότητα να δει την ίδια σκηνή σε πολύ αργή ταχύτητα, θα διαπιστώσει ότι πρόκειται απλώς για ένα φιλμ εικοσιτεσσάρων παρεμφερών πλάνων ανά δευτερόλεπτο που τρέχουν με τέτοια ταχύτητα ώστε να δίνουν την εντύπωση στο θεατή ότι βλέπει κάτι συνεχές. Τα μάτι αδυνατεί να ανιχνεύσει τα κενά ανάμεσα στα πλάνα.
Καθένα
απ’ αυτά τα πλάνα έχει συντεθεί με τη σειρά του από δισεκατομμύρια φωτόνια που αναβοσβήνουν κι αστράφτουν με την
ταχύτητα του φωτός. Από τέτοια αποτελείται και η πραγματικότητα που ζούμε. Ό,τι
βλέπουμε γύρω μας είναι ιλιγγιώδη «φλασαρίσματα» ενέργειας που δίνουν την
ψευδαίσθηση της συνέχειας και της συνέπειας… Η ζωή και ο κινηματογράφος μοιάζουν πολύ. Η ταχύτητα της
εναλλαγής των σκηνών στο σινεμά δημιουργεί κάτι φαινομενικά πραγματικό στο
οποίο μάλιστα πολύ συχνά ο θεατής εμπλέκεται συναισθηματικά. Κλαίει, γελάει και
φοβάται. Κι όμως πρόκειται απλώς για ενεργειακές ακολουθίες που
επαναπροσδιορίζονται κάθε τόσο για να παραστήσουν την πραγματικότητα κάτω από
το βλέμμα των παρατηρητών.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει
και στη ζωή…
